Natuurlijke tuinverzorging: Voordelen van mulchen voor bodemgezondheid en plantengroei.

Mulchlaag als voedende bodembedekker | dat scheelt een hoop werk

Gooi je jouw gesnoeide en afgestorven planten weg? Dat is natuurlijk zonde! Je verwijdert hiermee belangrijke voedingsstoffen uit je tuin. Vergane plantendelen vormen een natuurlijke bron van voedingsstoffen die, wanneer je ze verkleint of versnippert, eenvoudig kunt toevoegen en uitstrooien op de bodem. Het bodemleven gaat hiermee aan de slag en zet dit om in rijke voedingsstoffen voor je planten. Bovendien zal het vormen van een beschermende laag vele problemen helpen voorkomen.

Mulchen vermindert de groei van overmatig onkruid.

Mulchen is het bedekken van de bodem met een laag organisch materiaal zoals compost, bladeren of gehakseld tuinafval. Door jaarlijks de tuin of moestuin te onderhouden met een nieuwe mulchlaag, bedek je de bodem. Door de bodem te bedekken, zorg je ervoor dat de aarde wordt afgedekt en beschermd. Het beschermen van de bodem biedt verschillende voordelen. In de bodem zitten verschillende zaden van inheemse kruiden, in de volksmond onkruid genoemd. Wanneer je de aarde gaat bewerken, activeer je deze opgeslagen zaden en zullen ze gaan groeien. Wanneer je de bodem bedekt met een mulchlaag van zo'n 3 à 4 cm, zullen de zaden geen zonlicht ontvangen en dus niet geactiveerd worden om te gaan kiemen en groeien.

Bijkomend voordeel van een beschermende mulchlaag.

Nu we de afgelopen jaren hebben gemerkt dat we steeds vaker te maken krijgen met extremere weertypes, van onophoudelijke periodes van regen naar lange aaneengesloten tijden van warme zomerdagen met daarbij opvolgende hitterecords die de bodem en het bodemleven beïnvloeden, kan je met een beschermende mulchlaag die bodemkwaliteit enorm goed beschermen.

Nadelen van aanhoudende regen en gevolgen zonder mulchlaag: Tijdens stevige regenbuien vallen de regendruppels gedurende een periode op de tuinaarde. Je moet weten dat er geen betere verdichter is dan water. Tijdens een stevige regenbui verdichten de regendruppels de tuinaarde zodanig dat de bodem in je tuin dichtslibt. Hiermee wordt er een ondoordringbare laag gemaakt die gepaard gaat met diverse problemen die afbreuk doen aan de planten en het bodemleven. In het kort gezegd: Afvalstoffen kunnen niet ontsnappen uit de aarde, water blijft staan, bodemleven kan niet floreren en planten/wortel groei zal verminderen.

Had je de bodem afgedekt met een laag mulch, dan zal deze mulchlaag de tuinaarde beschermen. Regendruppels worden afgeremd door de beschermende mulchlaag, waardoor de bodem niet dichtslibt.

Het bodemleven op zijn beurt zal van onderaf onverteerde plantdelen de grond in trekken, waarmee je structuur in je bodem zal gaan krijgen. Deze vermengde delen grond en plantstructuren zorgen voor een voedselrijke laag die zal fungeren als spons. De kruimelstructuur houdt water en voedingsstoffen vast. Zo behoudt de bodem na weken van aanhoudende regen nog steeds het vermogen om overmatig water niet weg te laten spoelen maar rustig weg te laten zakken naar diepere lagen en weer kan aanspreken in tijden van droogte of beschikbaar maken voor planten of bomen die dieper geworteld zijn.

Nadelen van direct zonlicht op de onbeschermde tuinbodem : Wanneer de tuinbodem wordt blootgesteld aan direct zonlicht, brengt dit enkele nadelen met zich mee. Vergelijkbaar met het blootstellen van je huid aan de zon tijdens een vakantie, zal de onbeschermde bodem in de tuin uitdrogen en lijden onder de hitte. Dit kan leiden tot snelle verdamping van vocht en verzwakking van het bodemleven, met als gevolg een verstoorde balans in de bodem, wat uiteindelijk resulteert in een verslechtering van de kwaliteit van planten en bomen. Het is alsof je zonder zonnebrandcrème in de zon gaat: je verbrandt, droogt uit en begint te vervellen. Gelukkig biedt een beschermende mulchlaag tussen je planten een effectieve oplossing. Het werkt als een factor 50 zonnebrandcrème voor je tuin, die je beschermt tegen deze nadelige effecten tijdens de warme zomerdagen.

Mulchen en het versterken van het bodemleven.

Elke tuinliefhebber die het mulchen in de tuin heeft omarmd, kan het bevestigen: het bodemleven onder een laag mulch floreert enorm. Wanneer je in een tuin met een mulchlaag een schep tuinaarde inspecteert, zul je versteld staan van de rijkdom aan bodemleven die zich in één enkele schep tuinaarde voortbeweegt. Naast de zichtbare bodemdieren zoals de wormen, vormen zich in deze eerste grondlaag nog vele nuttige soorten die nauwelijks of niet te zien zijn met het blote oog. Onder een vergrootglas zie je nog meer leven. En dat is dan nog maar het topje van de ijsberg. Iedere gram gezonde grond wordt bevolkt door honderdduizenden bacteriën en schimmels. Microscopisch kleine aaltjes en eencelligen zijn dag en nacht in de weer. Onder deze laag van mulch worden ze beschermd bij het verteren van materiaal en het opbouwen van de gezonde bodem.

Mooi al die diertjes, maar wat zijn de voordelen?

Het is eigenlijk helemaal geen sexy onderwerp, onzichtbare diertjes, bodemleven, bacteriën en schimmels. Maar een florerend bodemleven onder een mulchlaag biedt talrijke voordelen voor de gezondheid en vruchtbaarheid van de bodem, evenals voor de groei en het welzijn van planten in de tuin.

De bodem is als de maag van de tuin; je voedt niet de planten, maar het bodemleven dat het weer omzet naar opneembare voedingsstoffen voor planten in de border of gezonde groenten die groeien in de moestuin.

Eet je een appel of een aspirine? Jij bent de tuinbaas.