Een wormenhotel: Hoe werkt het?

Hoe start je je eigen voedselkringloop in zo'n wormenhotel?

Wil je zelf aan de slag met het maken van wormenmest? Dan zou je voor de werknemers die dit voor je maken, zowel letterlijk als figuurlijk een fijne plek kunnen verzorgen. De leefomgeving van de wormen is namelijk van grote invloed op de kwaliteit van hun eindproducten: De wormenmest en het Percolaat: Vocht afkomstig uit de mest en het aangeboden GFT.

Begin klein 

Je hebt een grote (moes) tuin, en wilt dit natuurlijk liefde en aandacht geven. Toch raad ik je aan niet meteen heel groot te denken. Langzaam en geduldig opbouwen is beter, mits je natuurlijk al enige ervaring hebt opgedaan. Om bijvoorbeeld te kijken hoe het proces verliep, en de wormen op mijn voedsel aanbod reageerden ben ik begonnen met twee emmers van 10 liter. Klein en overzichtelijk.  De manier waarop je je hotel inricht en verzorgt, kan verschillen. Sommige gebruiken meerdere gestapelde lagen, anderen vinden een geschakeld systeem naast elkaar prettiger. Het is maar wat je zelf prettiger vindt. Ook hier kom je gaandeweg achter.  De manier waarop ik begon is als volgt:

• 1 emmer met deksel, waarin je gaatjes maakt voor de beluchting, en gaatjes in de bodem hiervan, om overtollig vocht op te vangen.: De werkbak. Hierin voedde ik  direct in de omgeving van de wormen, zodat ze meteen kunnen eten. In mijn beleving gaat de verwerking tot mest dan sneller.
• 1 emmer zonder deksel, waarin je de werkbak, met een kleine afstand tot de bodem, neerzet. De onderste emmer, of lekbak vangt dus het vocht afkomstig uit de wormenmest, en het aangeboden GFT op. Het zogenaamde  Percolaat. De afstand tussen de emmers zou je kunnen creëren door een steen of blokje hout op de bodem te leggen.  Over het nut, en gebruik van percolaat heb ik eveneens een filmpje gemaakt.

Wat ben ik nodig voor een gezonde start van een wormenhotel?

In het onderstaand filmpje laat ik zie hoe je jouw hotel zou kunnen starten.

Alvorens je begint met het aanbieden van voedsel (GFT), zorg je eerst dat ze zich zo prettig mogelijk gaan voelen in hun nieuwe omgeving. Een flinke laag verteerde bladaarde, tuinaarde, of speciaal hiervoor bestemde kweekgrond is een prima basis. Dit zal er ook voor zorgen dat de populatie zich gezond vermeerdert. Gebruik liever geen potgrond, of bemeste tuinaarde. De toegevoegde stoffen hierin zullen geen goed doen voor de wormen. Na het hotel een aantal dagen met rust gelaten te hebben, begin je langzaam met het aanbod van je GFT. het snij afval van groenten, kleine hoeveelheden tuinafval, (groen), maar ook bijvoorbeeld koffiedik, en onbedrukt papier/karton. Denk hierbij aan koffiefilters. De stof cellulose, speelt een belangrijke rol bij de vertering van het voedsel in de magen van de worm. Ze hebben immers geen tanden. Verandering van spijs doet eten, zegt men weleens, voor de wormen geldt dit ook. Een gevarieerd aanbod draagt bij aan een gezonde ontwikkeling in het hotel. Bied aan met mate, en probeer voedsel te mengen, of in laagjes aan te bieden. Dit voorkomt onder andere dat er niet teveel wordt aangeboden. Bouw je voedsel aanbod langzaam op. Je zult versteld staan van datgene wat jij thuis kunt reduceren, en omzetten in bruikbare ''voeding voor voeding''.

Oogsten wormencompost

Het is raadzaam het proces goed in de gaten te houden. Er zijn tal van do's en do'nts  waar ik nu niet al teveel op in kan gaan. Na 3 maanden zou er zich al een mooie laag compost gevormd kunnen hebben, en een mooie hoeveelheid percolaat in de lekbak kunnen zitten, dus is het dan tijd, om even extra aandacht aan je hotel te besteden. Percolaat is vaker te oogsten dan de wormenmest, hierover heb ik ook een filmpje gemaakt, die op mijn Youtube kanaal staat. Je hoeft niet alle mest in eens uit te zeven, als je maar zorgt dat de wormen hun eitjes in een ''verschoond bedje'' kunnen leggen. Dus: zeef wat uit, en vul dit weer aan met wat basismateriaal, zoals hierboven beschreven. Het best zeef je dit uit, met een compostzeef. De wormen zet je terug, de mest gebruik je, of laat je nog even afrijpen. Waarom?

• Cocons, en hele kleine baby wormpjes kunnen door de mazen in de mest vallen. Afrijpen betekent dat je de eitjes in die mest uit laat komen, en jonge wormen iets groter laat worden. In de gezeefde mest zit voor de jongen eerst nog voldoende voeding.
• De mest zal mooi rul, maar ook nog vochtig zijn. Dit is op zich geen probleem bij direct gebruik, maar wil je het langer bewaren, dan zou je ervoor kunnen kiezen het iets te laten drogen. 
• Zijn de wormen goed gezond? Een gezonde worm is mooi rood van kleur, wat dikker, goed vochtig en bijna letterlijk ''springelevend''.
• Is de geur van de mest neutraal? Als het vreemd ruikt gaat er Qua aanbod of vochtigheidsgraad niet helemaal goed. 

Dit zijn zo maar een aantal voorbeelden van  zaken waaraan je kan zien of jouw ecosysteem goed loopt. Er kunnen problemen optreden, vooral wanneer je te snel wil, maar op elke vraag is ook een antwoord. Wees dus niet bang dat het zomaar mislukt. Heb vooral geduld met jezelf, de dieren, en het proces zal heel mooi, en zelfs leerzaam verlopen 

Zijn er  vragen?  (stel ze gerust in de ruimte onder dit blog) ik help je graag verder.

Foto: Cocons  uit vers gezeefde wormenmest