Grondbewerken en bemesting aanleg border

Wat is een goede grond voor planten

Planten hebben net zoals mensen zuurstof, drinken en eten nodig. Plantenwortels hebben hierin een essentiële taak: zij nemen water en voedingsstoffen op uit de bodem. Opnemen van voedingsstoffen kost energie, hiervoor gebruiken de wortels suikers die uit de bladeren aangevoerd worden. Om de suikers te kunnen gebruiken, moeten de wortels zuurstof uit de bodem opnemen. Een goede tuingrond moet dus in staat zijn de wortels zowel water, lucht als voedingsstoffen te leveren.

De onderlinge rangschikking en binding van de bodemdeeltjes bepalen de bodemstructuur. De holten en ruimten die ontstaan tussen de bodemdeeltjes worden opgevuld met water, lucht, plantenwortels en het bodemleven. Een goede bodemstructuur is een kruimelige opbouw, waarin veel gangen en holten voorkomen. In het voorjaar wordt een goed gestructureerde grond snel opgewarmd, omdat lucht en warmte gemakkelijk in de bodem kunnen dringen en een overmaat aan water goed afgevoerd wordt.

In de bodem vinden we grote en kleine holten. Grote holten zorgen voor aanvoer van lucht, afvoer van water en groeiruimte voor plantenwortels. Kleine holten (capillairen) zorgen voor aan- voer van water: door deze zg. Capillaire werking stijgt het water in de bodem omhoog.
 

Verbeteren van bodemstructuur

Organische stof toevoegen.

Door het toevoegen van bijvoorbeeld tuinturf, compost of champignonmest wordt het bodemleven gestimuleerd. Het bodemleven, met name insecten en wormen, zorgt voor gangen en holten in de grond. Verder geeft het bodemleven slijmstoffen af die de binding van de bodemdeeltjes kunnen verbeteren. Bij de vertering van organische stof door het bodemleven ontstaan ruimten in de grond.

Kalk toevoegen.

De grond wordt luchtiger na het bekalken. De onderlinge binding van de bodemdeeltjes wordt verbeterd, doordat bodemdeeltjes in zand meer gebonden worden. In zware zeeklei wordt de onderlinge binding juist minder na het bekalken.

Grondbewerking

Door de juiste grondbewerking kunnen problemen met een te dichte structuur voorkomen worden. Zware grond met weinig organische stof verdient de voorkeur om al in het najaar omgespit te worden, zodat ze onder invloed van droogte en vorst uiteen kan vallen. Lichte gronden worden in het voorjaar bewerkt.

Gronden met voldoende organische stof worden niet gespit maar gewoeld. Door woelen verdwijnt de humusrijke bovenlaag niet naar diepere lagen en wordt het bodemleven niet te veel verstoord.

Organische stof

We onderscheiden twee soorten organische stof: verse organische stof en humus. Verse organische stof is materiaal dat nog niet omgezet is, zoals grasmaaisel, bladeren en takken. Humus is organische stof waarvan de gemakkelijk verteerbare delen al zijn afgebroken door bacteriën en schimmels. In een gezonde bodem is de bovenste laag donkerder van kleur dan de onderliggende lagen. Hoe donkerder de kleur, hoe hoger vaak het humusgehalte. Een humeuze bovenlaag ontstaat wanneer al gedeeltelijk omgezette organische stof zoals afgestorven plantenresten, uitwerpselen en overige resten van dieren verder wordt afgebroken door het bodemleven, met name door schimmels en bacteriën.

Positieve effecten op bodem en plantengroei

• Humus bevat 'bouwstenen voor de plantengroei'

• Humus zorgt ervoor dat deze 'bouwstenen' tijdelijk opgeslagen worden en dus niet verloren gaan door uitspoeling van voedings elementen naar diepere lagen, waardoor de plant ze niet meer kan opnemen

• Humus verbetert de bodemstructuur in klei en zandgronden

• Humus houdt de bodem luchtig en vochtig

Bemesting

Meststoffen leveren enkel de voedingsstoffen voor de plant. De gebruikelijke meststoffen bevatten stikstof, fosfor en kalium die meteen ook de meest belangrijke voedingsstoffen zijn voor de plant. Naast dit belangrijk trio heeft een plant nog meer nodig: ook magnesium, zwavel, calcium, koper, ijzer, boor en andere spoorelementen in minieme hoeveelheden. In de meeste gronden zijn de spoorelementen van nature in voldoende mate aanwezig. Meststoffen zijn er in vele soorten: chemische of organische, onmiddellijk actieve en traag werkende. In tegenstelling tot moestuinen, is het bij siertuinen niet de bedoeling om de planten zo groot en dik als mogelijk te krijgen. Niet de grootste planten, wel de mooiste leveren het meeste tuinplezier op. Planten komen slechts ten volle tot hun recht, als ze ook perfect gezond zijn. Net zoals bij de mens is een evenwichtige voeding dan van groot belang. Wie de planten te veel of te snel voedingsstoffen geeft forceert de groei, waardoor de planten vatbaarder worden voor ziekten en ongedierte.

Interessante links voor grondverbetering

• Bodemorganismen hebben de touwtjes in de handen