Over de haagwinde en de heermoes

Lees ook mijn vorige blog: van spitsuur in de tuin tot blote grond

Van linke soep tot slakken met tarzangedrag
Wij tuinmensen weten natuurlijk als geen ander hoe je ons in een mum van tijd de gordijnen in kunt jagen. Ik hoef maar twee woorden te noemen en we zijn meteen alert en tot  de tanden toe bewapend.

Haagwinde  en Heermoes
Terwijl ik dit opschrijf zie ik jullie al met je hoofd knikken en een zorgelijke uitdrukking verschijnt op je gezicht. Het is die ene grote gemene deler die onmacht heet en ons bij tijd en wijle tot wanhoop drijft omdat zo’n ieniemienie-worteltje het weer van ons gaat winnen. Laat ik maar meteen beginnen bij de eerste, want die is wat mij betreft de ergste.
 

De haagwinde of de Convolvulus sepium, zoals haar Latijnse naam luidt, is een geniepige, sluwe dame. Ondergronds start ze met meterslange witte wortels die op spaghetti lijken en  misschien is die gelijkenis nog wel het meest sympathieke aan haar. Volkomen onschuldig steekt ze met 2 kleine blaadjes haar neus boven de grond, maarrrr…….. eenmaal boven neemt ze een enorme spurt om de top te bereiken. Daarbij schroomt ze niet om het met een ieder aan te pappen die in haar buurt komt. Ze vlijt zich tegen de buren aan, grijpt ze ongevraagd vast, omstrengelt ze met dikke lussen en dan is er geen ontkomen meer aan: ze worden bijna gewurgd als niet een hand met een vlijmscherpe snoeischaar daar onmiddellijk korte metten mee maakt. En waag het niet haar uit de grond te trekken en één millimeter wortel over het hoofd te zien. Ze zet het je betaald en komt in 100-voud terug. Omdat het mij al eerder was opgevallen dat zij volkomen gaaf en ongeschonden stond te groeien en bloeien, zonder enig gaatje aan blad of bloem, verdacht ik haar ervan dat zij met de slakken in mijn tuin een stille afspraak had gemaakt. Zoiets van: als je niet aan mij gaat knabbelen, bied ik je via mijn ranken onbeperkte toegang tot de meest malse en jonge dahliaknoppen die op dit veld staan. Nou, dat hoef je een slak natuurlijk geen twee keer te zeggen. Die begint zich onmiddellijk als een Tarzan te gedragen .

Deze  slak uit mijn tuin heeft even model gelopen, terwijl ik hem tekende!

Hij klimt behendig de lianen in en eet zich vervolgens helemaal klem aan mijn dahlia’s. Na soms wekenlange afwezigheid is de ravage bij aankomst in mijn Franse tuin dan ook groot. Ik word verwelkomd door een kluwen van draden die zich om mijn dahlia’s gestrengeld heeft en door slakken die van dikte al waggelend hun weg vervolgen op zoek naar de volgende eetgelegenheid.

Over paardenstaart en een lange adem

Maar nu de heermoes, de Equisetum arvense. Het is een plant uit de paardenstaartfamilie en behoort tot de oudste levende plantensoorten. Zo’n ongeveer 400 miljoen jaar geleden waren het hele hoge bomen van 20 tot 30 meter hoog die in tropische moerassen leefden. Maar het weer veranderde, het werd kouder en de moerassen verdwenen. De groei van de bomen ging toen flink achteruit. Daarna volgde er een drogere, hete periode waardoor er woestijnen gevormd werden. De heermoes stierf bijna uit, slechts een aantal familieleden overleefden deze periode. Maar wat betekent eigenlijk die aanwezigheid van zoveel heermoes? Het is een aanwijzing dat je bodem verarmd is en te weinig mineralen bevat. De heermoes met z’n lange wortels haalt die mineralen metersdiep uit de grond en daar kunnen wij weer ons voordeel mee doen want inmiddels zitten die uitgetrokken planten boordevol mineralen. Zelf laat ik ze een poosje indrogen, knip ze fijn en maak er gier (tuinthee) van, die ik daarna weer gebruik als vloeibare tuinmest. Je kunt het ook gebruiken om schimmels en luizen mee te bestrijden. Heermoes is DE  grote leverancier van kiezelzuur, silicium. Een element dat ervoor zorgt dat planten beter groeien, dat hun celwanden steviger worden en daardoor beter bestand zijn tegen sommige plantenziekten. Hij behoort tot de oudste planten ter wereld en laat zich niet zomaar de nek omdraaien.

Hij heeft miljoenen jaren lang allerlei weersveranderingen en natuurrampen overleefd en is immuun voor luizen,  kevers en ander onzalig gespuis. Hij is daardoor niet alleen beresterk geworden maar heeft ondertussen ook een weerstand opgebouwd van heb-ik-jou-daar. Om van hem verlost te raken moet je over een hele lange adem beschikken. Regelmatig de plant uittrekken, lijkt op het eerste gezicht geen optie, want hij steekt elke keer weer de kop op. Blijf toch maar volharden want uiteindelijk put je hem uit. Hij moet namelijk elke keer weer nieuwe planten aanmaken,  dat kost niet alleen energie maar het zal hem ook verzwakken en op den duur de das omdoen.  Of je gaat over tot het gebruik van lavameel of kalk. Heermoes is een zuurminnende plant en dan is kalk taboe voor hem. Wel even opletten dat je het ook precies bij de heermoes doet,  want anders gaan andere zuurminnende planten in die omgeving ook ter ziele. Ook voor de mens is heermoes een heilzame plant. In de homeopathie wordt hij gebruikt bij pijnen tegen reuma, jicht, artrose, artritis en zenuwpijnen. Helpt ook nog tegen nier- en blaasziekten.

Om deze soep niet al te lang te maken ga ik in mijn volgende blog (no.7) het hebben over het  derde lastige onkruid, HET ZEVENBLAD.  Tot de volgende soep!

Lees mijn volgende blog: zevenblad bestrijden of opeten (klik hier) 

• Ontwerpt tuinen voor particuliere en zakelijke klanten
• Auteur en illustrator van het boek 'Applaus voor de Dahlia'
  uitgegeven in samenwerking met de Hortus Botanicus in Leiden
• Illustraties gemaakt voor de tijdschriften Groei & Bloei, Tuinieren en Seasons,
  maar ook voor het TV-programma 'Per seconde wijzer'
• Ontwerpt stoffen en behang
• Maakt beelden en poppen van papier-maché
• Last but not least ben ik ook een gepassioneerd tuinierster
   

Ben je nu al nieuwsgierig? Bezoek mijn website www.colourandpencil.eu. Heb je een vraag of wil je met mij in contact komen? Stuur een e-mail naar info@colourandpencil.eu en ik stuur je zo snel mogelijk een berichtje!