Wat eet aan de bladeren van mijn vijgenboom.

Worden de bladeren van je vijgenbomen aangevreten en is er zichtbaar bladschade te zien.

De vijgenskeletteermot (Choreutis nemorana) is de nieuwe opvolger van de zo gevreesde buxusrups en veelvraat in onze tuinen. Deze kleine geelgroene rups is een nieuwe plaag in onze tuinen en tast hoofdzakelijk vijgenbomen en struiken aan. Kenmerkend, zoals de naam zelf vertelt, blijven de skeletten van de bladeren en een skelet aan nerven over.  Net zoals de buxusmot heeft deze skeletteermot nog weinig of geen natuurlijke vijanden.

Waar komen deze hongerige rupsen vandaan?

De warme zomers brengen invasieve exotische vlindersoorten uit Mediterrane gebieden naar onze regio.
Oorspronkelijk kwam de mot voor in het Middellandse Zeegebied, maar intussen wordt hij ook waargenomen in de Lage Landen. In België gebeurde dat voor het eerst in 2009, in Nederland in 2016.

Uiterlijke kenmerken vijgenskeletteermotten.

De rupsen van vijgenskelettermot (Choreutis nemorana) zijn relatief klein en hebben een gemiddelde lengte van ongeveer 1 centimeter. Ze hebben een slank en langwerpig lichaam met een duidelijk zichtbare donkere kop. Wat direct opvalt, is hun opvallende licht geel/groene kleur, die kan variëren van een bleke groenachtige tint tot helder levendiger groen.

De Vijgenskeletteermot (Choreutis nemorana) behoort tot de familie van de glittermotten (Choreutidae). In Nederland waren al vijf andere soorten glittermotten bekend:

• Skeletteermot (Choreutis pariana),
• Brandnetelmot (Anthophila fabriciana),
• Glidkruidmot (Prochoreutis myllerana),
• Zuidelijke glidkruidmot (Prochoreutis sehestediana) 
• Zilveroogje (Tebenna micalis).
  

Deze vlindersoorten zijn allemaal vrij klein, met een vleugellengte van 4-7 mm, en hebben een kenmerkende brede vleugelvorm. In rust steken de vleugels uit voorbij het lichaam, waardoor er een inham ontstaat waar het uiteinde van het achterlijf zichtbaar is. Interessant genoeg zijn glittermotten zowel overdag als 's nachts actief.

Vijgenskellettermotten brengen de winter door als vlinder.

In de lente gaan de motten opzoek naar vijgenbomen om hun eitjes op af te zetten. Omdat vijgenbomen steeds meer winterhard blijken te zijn door de verandering in het klimaat in onze streken en hierom ook steeds vaker worden aangeplant in tuinen, krijgt de soort al genoeg uitbreidingsmogelijkheden. In elk tuincentrum is tegenwoordig wel een vijgenboom te vinden.
De soort betreft dus een exoot die mogelijk meegekomen is met onze interesse voor vijgenbomen. Ze eten enkel van de bovenzijde van het blad en laten de onderzijde en de zenuwen intact. Hierdoor blijft een doorzichtig bladskelet over. De Nederlandse naam vijgen-skelletteermot heeft men dan ook gegeven op basis van de activiteit op vijgenbomen. Verpoppen doen ze vaak aan de onderkant van een blad in een stevige, witte cocon. Door hun bleekgroene kleur en zwarte stipjes, zijn de rupsen niet met een andere soort te verwarren. Bovendien zijn er amper andere soorten die een vijgenboom als waardplant heeft gekozen.

Bladschade en vruchtschade door vijgenskelletteermotten.

Wees gerust de rupsen van de vijgenskelletteermot eten enkel van de bladeren van vijgenbomen, de vruchten (vijgen) zelf worden zelden aangetast.

Middel ter bestrijden bladschade vijgenbomen.

Zijn er bladeren aan de vijgenboom die gewoonweg te veel aangetast zijn, snoei deze dan helemaal weg.  Voor mindere aangetaste bladeren is dit een goed biologisch middel om in te zetten ter bestrijding van de vijgenskelletteermot rupsen.

Zelf te maken biologisch recept:  meng 1 liter water  met 6 tenen knoflook, 1 eetlepel groene zeep en 2 kleine uien in kleine stukjes gesneden. Laat het prutje een dag staan en meng het nogmaals goed door elkaar. Giet het mengsel over in een spuitflacon en spray gedurende enkele dagen de aangetaste bladeren van de vijgenbomen vochtig.