Allium / sierui soorten & plantinformatie

De allium is familie van onze alom gekende ui. Het geslacht Allium omvat bijna 1000 soorten. Het merendeel van de Allium zijn meerjarige bollen.

Dit bolgewas wordt meer en meer toegepast in de hedendaagse tuin. Alleen is niet de lange bloei een troef maar de floristen maken daarna gebruik van de uitgebloeide zaaddozen om bloemstukken mee op te fleuren.
Ze komen voor in verschillende maten, vormen en kleuren.
Sieruien hebben niet alleen het voordeel dat ze heel mooi bloeien met opvallende ronde of hangende trossen met stervormige of klokvormige bloemen, veelal blijven de uitgebloeide bloemen en/of zaaddozen ook nog decoratief. Sieruien variëren sterk in grootte. Er zijn lage soorten die bijvoorbeeld geschikt zijn voor toepassing in een rotstuin maar er zijn ook hoge soorten die in de border kunnen aangeplant worden tussen andere planten. Daarbij komt nog dat ze ook heel makkelijk combineerbaar zijn met vaste planten, siergrassen of met andere bloembollen.

Plantvoorschriften algemeen
Koop in het najaar stevige, gezonde, grote bloembollen die gelijkmatig van vorm zijn.
Plant ze tussen half oktober en half december in de volle zon in goed gedraineerde kalkrijke grond. Op die manier hebben de bollen de tijd sterke wortels te ontwikkelen voordat de winter aanbreekt. Sommige soorten kunnen ook in halfschaduw staan.
Plant ze 3 keer zo diep als de hoogte van de bol, dus een bol van 4 cm plant je 12 cm diep. Plantafstand 20cm.
Na het planten voldoende water geven. De kleinere soorten, bijvoorbeeld Allium karataviense ‘Ivory Queen’, kunnen ook prima in potten en bakken geplant worden of in een rotstuin. De meeste soorten echter zijn hiervoor niet zo geschikt, dus op een balkon of terras zal hij het meestal niet erg goed doen. Het is een echte tuinplant die zich pas echt thuis voelt in de volle grond.
Vooral in grote groepen is de plant op zijn mooist. Het is trouwens best om ze in combinaties te gebruiken want als er één nadeel moet genoemd worden van deze planten is het wel dat het blad snel lelijk wordt. Plant ze daarom tussen allerlei bodembedekkers of vaste planten (Hosta, Heuchera, Sedum) en siergrassen.
Zaaien kan je in de herfst, winter of lente, maar wordt minder gedaan. Na opkomst een jaar gerust laten en dan verspenen op kweekbedjes.

Onderhoud
Gemakkelijke planten.
Bewater de Allium  vanaf het moment dat ze groeien, al vanaf het vroege voorjaar. Het is raadzaam om in het voorjaar enkele keren te bemesten met organisch compost, gecomposteerde mest of een in water oplosbaar universeel bemestingsmiddel. Houd onkruid in toom, zodat de bollen niet verstoken zijn van voedingsstoffen.
Hoge soorten moeten opgebonden worden aan steunen, doe dit voorzichtig om de bollen niet te beschadigen.
Laat sieruien de eerste jaren met rust, verplaats ze niet en deel de uitgegroeide bollen pas na 3-4 jaar in het voorjaar.
Markeer de groeiplaats.
Bij zeer strenge winters, beschermen met bladeren.
Als u zaailingen wenst te voorkomen, dient u uw Alliums te koppen voordat de zaden zich kunnen verspreiden. Bloemen kunnen aan de plant gelaten worden om te drogen. De gedroogde bloemen zien er mooi uit in de tuin, maar kunnen ook worden verwerkt in boeketten voor in huis.
Het voordeel van Allium bollen planten is dat ze zeer weinig onderhoud behoeven als ze eenmaal gesetteld zijn. Zodra de bladeren geel worden, kunt u de planten afsnijden tot aan de grond.
Elk jaar zullen er nieuwe bolletjes uit de ouderbol groeien. Wanneer de plant te vol wordt, kunt u hem voorzichtig uit de grond halen en de kleine bolletjes verwijderen. Deze kunt u elders in de tuin planten, of cadeau doen aan een bevriende tuinliefhebber.
Haal ze na enkele jaren uit de grond, verdeel en plant ze weer op grotere afstand.

Ziekten
Bladluis-trips-rupsen-meeldauw-wortelrot-slakken

Enkele soorten
Allium giganteum / Reuze sierui
Dit is een (bloeiend) tot 150 cm en meer hoog wintervast bolgewas, waaraan boven de lange, 10 cm brede, grijsgroene en aan de onderkant ruw behaarde bladeren die in een toef uit de bol ontspringen, een enorm bolvormig bloemscherm verschijnt (doorsnee gemakkelijk 20 cm) aan de vaak iets geribde bloeistengel die uit het hart van de bladertoef omhoog schiet.
Hoge soort met stevige dikke stengel
De bloei valt in juni-juli. Ronde schermen van purperroze bloemen
Opvallend. Snelle groeier.



Allium gladiator
Winterhard. h 1,2 m. Snelle groeier. Bloei: juni/juli. Opvallend
Is een bladverliezende, niet al te hoog opgaande sierui met kleine en korte grasachtige, groene blaadjes die reeds voor de bloei vergeeld zijn. Deze reuze sierui dankt zijn naam aan paarsrode stervormige bloempjes die in grote bolronde bloemhoofden aan rechtopgaande stengels staan.
Grote bollen geven hoge stengels en kleinere blijven lager.


Allium moly
Winterhard. H20/30 cm br 15 cm. Doorbloeiend - Bloei mei / juni.
Laagblijvend. Bodembedekker, maar slordig. Snijbloem
Het verbreidt zich snel en schuwt het niet om andere lage planten te overwoekeren. In de gaten houden dus. De bloei is donkergeel en zeer rijk.
De bloemschermen zijn los van opbouw en staan op stengels die niet veel langer worden dan de bladeren.

Allium 'Nectaroscordum' Siculum / Bulgaarse sierui
Winterhard. H 1 m snijbloem. Bloei: juni-juli.
Een bloembol die in de border met vrijwel elke plant combineert is de Bulgaarse ui. De bloemen bestaan uit tientallen klokjes die als een zweefmolen rond de 90 cm hoge steel staan. De kleur is onbeschrijflijk mooi. De buitenkant en de binnenkant van de klokjes hebben een crèmekleurige tint met paarse en groene streepjes. Deze kleuren combineren makkelijk met andere bloemtinten.
Na de bloei blijven de planten met hun zaaddozen zeer aantrekkelijk.
Nectaroscordum siculum of de Bulgaarse ui lijkt zeer op een Allium, echter kleine verschillen (namelijk het aantal nerven in de bloemblaadjes) maken deze plant tot een apart geslacht.