Planten die samenwerken

Of je het geloven wilt of niet, maar ook planten vertonen menselijke trekjes. Ze kunnen elkaar helpen door geuren af te scheiden die de insecten van de buurman of van elkaar verjagen. 

Neem nou eens de combinatie worteltjes versus ui.  We weten inmiddels allemaal (en de moestuiniers helemaal) dat die wortelvlieg als een magneet wordt aangetrokken door de geur van wortelen en zijn mooie groene loof.  Dit hele kleine beestje is namelijk in staat al op honderden meters afstand die strook met wortelen  te ruiken. Zijn eitjes legt hij, heel slim, op de grens tussen het groen en de wortel zelf, waarna de larven zich flink tegoed doen aan die sappige peentjes. Maar plant je nu naast elke rij wortelen een rij uien, dan is het feestje voor de wortelvlieg snel afgelopen, hij maakt zich letterlijk vliegensvlug uit de voeten want die uienlucht is werkelijk niet te verdragen voor hem.

Nog meer geurige groene hulp

De uienvlieg daarentegen vindt die worteltjesgeur nou ook niet je dat, maar weerhoudt hem er toch niet van om te landen en z'n werk te doen. Daarom dacht ik, dat als geuren  zo'n goede rol  spelen bij het verjagen van kwalijke insecten, mijn Boerenwormkruid (Tanacetum Vulgare) daar dan  wel eens heel nuttig voor zou kunnen zijn  omdat ik  weet dat hij hele sterke geurkliertjes op zijn blaadjes heeft. Om uit  voorzorg mijn preiplantjes te beschermen tegen ongewenst geknabbel,  heb ik  een paar handen vol  van dat geurend groen (ruikt zeer kruidig naar Kamfer) rondom deze jonge aanwas  gelegd want de preivlieg heeft juist de gewoonte  daar zijn eitjes af te zetten. En inderdaad, het heeft geholpen. De prei/uienvlieg is in grote verwarring weggevlogen en heeft mijn jonge preitjes zonder enige schade smetteloos en stralend achtergelaten.

Planten kunnen elkaar nog meer helpen: ze kunnen stoffen in de grond brengen die de bodem verrijken, denk daarbij eens aan doperwtjes die aan hun wortels stikstofbolletjes maken waardoor de bodem met stikstof verrijkt wordt en nieuwe groenten er meteen hun voordeel mee kunnen doen. Een andere topper is de Phacelia of bijenvoer. Hij produceert veel stuifmeel en nectar en die eigenschap zorgt ervoor dat hele volksstammen bijen, hommels, vlinders en andere insecten als een magneet op de planten afkomen. Na de groei spit je hem losjes onder, waardoor de grond een extra boost krijgt. Het is per slot van rekening een groenbemester en daar kun je als plant trots op zijn, als je dat predicaat opgespeld krijgt.

Je verwacht het niet, maar bij planten (en bomen) vindt er soms ook een ongewone uitwisseling van voedingsstoffen plaats, namelijk met schimmels. Het komt hun groei en gezondheid zeer ten goede en beide worden daar heel gelukkig van. Kortom er is meer interactie tussen planten onderling en de onderwereld dan je zo op het eerste gezicht zou verwachten.

Over woudreuzen, onderhuurders en giftige kikkers

Maar ook bomen stellen zich heel dienstbaar op tegenover planten.

Ik denk hierbij aan de hoge bomen van het Tropisch Regenwoud die op veel plaatsen over de hele wereld verspreid, te vinden zijn.  In de Himalaya, China, India, Maleisië, Borneo, de Filippijnen, Nieuw Guinea,  Nieuw Zeeland , Australië en het Amazonegebied  kun je deze enorme leefgemeenschappen tegenkomen. Ze bestaan uit bomen/woudreuzen van zo'n 40 tot 80 meter hoog en hebben de meest prachtige onder begroeiingen  van Orchideeën, Bromelia's, Medinella's, varens, mossen, korstmossen, Aronskelk-achtingen en Cactussen.  Er zitten natuurlijk ook lagere bomen bij en daarom is zo'n regenwoud onderverdeeld in etages, waar op elke etage, afhankelijk van de ligging (veel of weinig licht}   weer een andere begroeiing voorkomt. Die begroeiingen worden Epifyten genoemd die met nog vele andere soortgenoten en anders groeienden zich  gevestigd hebben op de schors van een boom.  En nee, voedingsstoffen en vocht worden niet aan hun gastheer onttrokken want zij hebben hun eigen culinaire wensen. Het gaat hen puur om de locatie.  Er wordt een flinke, stevige schors uitgezocht waar ze zich met hun wortels aan vast kunnen klampen. Soms is dat in een vork tussen een paar dikke takken, maar ook een holte in een boom wordt graag gebruikt om zich erin te vestigen. Ze gedijen door de voedingsstoffen die het afgevallen blad van bomen bevatten, het spaarzame licht, lucht/wind. Regen en de temperatuur niet te vergeten. Daarom zoeken ze ook een hoge plek op in een boom om zoveel mogelijk licht op te nemen.

Voor Bromelia's bijvoorbeeld, waarvan de bladeren over elkaar heenvallen, en zo een koker vormen is dat een uitstekend reservoir voor  regenwater. Zo kunnen ze nooit droog komen te staan.  Ook insecten strijken er graag neer. Ze worden ook weer door andere insecten opgegeten, gaan daar dood, verteren en dienen weer tot voedsel  voor de plant. Zelfs de groene gifkikker heeft daar zijn vaste woon- en verblijfplaats in gevonden.  Mossen en korstmossen herbergen ook heel wat kleine bewoners, die uiteindelijk ten prooi vallen aan andere beestjes die het weer op hun gemunt hebben. Het is een prima ecosysteem dat elkaar goed in evenwicht houdt en in perfecte harmonie leeft in een warm, dampig en vochtig klimaat. Een mooier biotoop voor zoveel verschillende plantensoorten en dieren is bijna niet te bedenken.

Het is nu overduidelijk hoe deze planten aan hun naam komen want het Griekse woord Epifyt betekent letterlijk levend op planten en dat doen ze daar allemaal.

Heb je een vraag of wil je met mij in contact komen? 
Stuur een e-mail naar info@colourandpencil.eu en ik stuur je zo snel mogelijk een berichtje!

Ben je nieuwsgierig? 
Bezoek mijn website www.colourandpencil.eu 

Lees ook eerder geschreven berichten

• Parasitaire planten: stelen om te leven 
• planten, struiken en bomen die samenleven in Symbiose 
• De onderwereld actief in je eigen tuin! 
• Herfstverkleuringen van populier tot esdoorn. 
• Houttuynia cordata 'Chameleon' 
• Haagplanten, waarvan ik wist dat hij hoog op de lijst van mijn hongerige merel staat. 
• UITLEG; NPK formule meststoffen. Hoe wat en welke gebruiken voor de tuin? 
• Over de haagwinde en de heermoes 
• Dahlia Boek 
• Over burnout van de grond en knabbelende kevertjes