Bodemleven of levende bodem

Lees ook mijn vorige Blog: Rendement van je moestuin

Goede balans

Ik heb begrepen dat ik er nogal een “expliciete” mening op na houd, verkondig inzake dat je bodem het belangrijkste is wat je kan en mag gebruiken voor het kweken van gezonde groente, fruit en het houden van je dieren. Die bodem is je fundament voor een optimale gezonde moes-, fruittuin en/of boomgaard. Het is wat ons betreft noodzakelijk dat je een bodem hebt of maakt die goed in balans is en dat dan ook blijft voor wat betreft voedingsmiddelen, mineralen, zand, lucht en water, doorlaatbaarheid en rijk is aan bodemorganismen en schimmels

Hoe in stand houden.

Een optimaal werkend bodemleven creëren en houden is dan ook een van de belangrijkste factoren en zodanig dat het actieve bodemleven organische materialen omzetten naar die benodigde stoffen en werkende doorlaatbaarheid. Een andere belangrijke is dat je de verschillende grondlagen niet door elkaar werkt, het niet-spitten principe, zodat de van zuurstof levende en de juist niet van zuurstoflevende organismes (pieren, pissebedden, duizendpoten etc.) in de juiste laag blijven zitten en ook de schimmels en bacteriën en micro-organismen in de juiste omgeving zitten en daar kunnen leven, voortbestaan.

Tenslotte doen zij het werk voor ons  en verbeteren de grond door de humus, compost, mest die we jaarlijks aanbrengen er onder en er doorheen te werken. Zo creëren zij een ideale bodem voor henzelf en voor ons, om groente en fruitte kweken. Ik ben daarom ook gaan zoeken naar achtergrond informatie over ploegen versus niet ploegen en spitten ten opzichte van niet spitten.

Minder voedingsstoffen dan 60 jaar geleden

Ook ontdekt (lezen en documentaires) dat ons eten steeds minder voedingsstoffen en mineralen bevatte doordat we jarenlang enkelzijdig (monocultuur) kweken en ook slechts een beperkt aantal voedingsstoffen teruggeven door middel van (kunst) mest en eigenlijk niet echt terug geven, maar meer de planten die we kweken voeding geven in plaats van de grond waarin we kweken. Ook hier zijn er natuurlijk weer allerlei onderzoeken die dit tegenspreken, ontkennen en als niet waar neer zetten,  maar het zette me wel aan het denken, je kan niet eeuwig blijven onttrekken en niets of weinig terug geven.

Herstellen en opbouwen

Als je dan ook nog de grondlagen jaarlijks door de war gooit met spitten en/of ploegen vind ik het geen wonder dat de grond dan steeds minder kan geven. Wat je niet hebt kan je ook niet geven. Dus ook hier moeten we beginnen terug geven wat we er jaarlijks uit halen en langzamerhand de schade inlossen van de afgelopen 60-70 jaar. Wij doen dat hier op onze tuin, door jaarlijks naast compost/mest 3-4 cm uitrijden, daarop een mulchlaag van organisch materiaal (hooi, stro, blad, houtsnippers, bladaarde) van 2-3 cm aan te brengen en daardoorheen een dosis lavameel (natuurlijke voedingstoffen en mineralen) te geven.

Onderzoek naar  niet spitten

Op een gegeven moment kwam ik een vergelijkend onderzoek, uitgevoerd in Wisconsin tegen met daarin het  verschil en effect van 25 jaar niet ploegen (1988-2013) en wel ploegen 30 jaar (1983-2013). De significantste verschillen waren dat:

Schimmels

En als klap op de vuurpijl zag ik in september 2019 de documentaire bij de VPRO Tegenlicht over het “World Wide Wood Web” en een maand later (uit)gevonden (internet) dat dit schimmelnetwerk ook aanwezig is bij alle planten (niet alleen bomen dus).

Voor mij vielen ineens alle puzzelstukjes op de juiste plaats en begreep ik dat de gehele bodem inderdaad in samenhang is en dat de natuur door schijnbaar niets te doen de meest optimale omstandigheden creëert en in stand houdt.

En nu snap ik ook dat Charles Dowding (no-dig goeroe in de UK) die al jaren alleen compost op zijn grond legt, niet woelt, niet spit maar het bodemleven zijn/haar werk laat doen, palmkool heeft staan van bijna 1 meter hoog, dat hij mega oogsten van zijn land haalt en zoveel kan oogsten van hele gezonde planten. (hij heeft heel veel filmpjes op YouTube over no-dig en compost).

Schimmelnetwerken onder de grond dus ook laten bestaan door niet in te grijpen en waardoor jonge aanplant eigenlijk direct contact met de grond eromheen heeft en vrij snel ook onderling en met andere planten dus.

Resumé:

Niet spitten,  alles laten zo als het is, bodemleven niet verstoren, compost/mest en een mulchlaag er op i.p.v er onder werken en schimmeldraden netwerken intact laten leveren na enige jaren de beste resultaten.

Mezelf kennende zal ik hier nog wel eens op schrijven, uitdiepen, verdiepen, met voorbeelden etc. etc.  ik raak er niet over uitgeschreven.

Voors en tegens

Nog even voor de nieuwkomers, die inzake het hoe en wat van de bodem voor het eerst bij Lekker van Eigen Land lezen, waarom kiezen voor niet-spitten/niet keren (de resten, meestal blijven ook de wortels in de grond) en na het oogsten bedekken met mest/compost en mulchmateriaal. Mijn argumenten om volgens niet-spitten te tuinieren zijn:

• Het laat het bodemleven en de schimmelnetwerken intact
• Schimmels helpen planten bij bestrijding van ziektes en plagen
• De bodemstructuur verbetert langzamerhand
• Het water wordt beter vastgehouden, minder uitdroging
• De erosie (normaliter 4-5% per jaar) vermindert doordat het leven in de bodem wordt gevoed en niet de plant waardoor de gewassen meer voedingsstoffen tot hun beschikking hebben
• Minder CO2 uitstoot
• Gewassen kunnen op den duur dieper wortelen.
• Het vereist echt minder arbeid en geen rugpijn meer of geen machines en brandstof
• Het bodemleven komt weer in balans met als gevolg dat het leven boven de grond (insecten en vogels) ook weer toeneemt.

Tegen argumenten die ik hoor zijn:

• Het is rommeliger, niet netjes strak
• Je wordt regelmatig voor bijzonder aangezien of een luie tuinierder
• Je hoort te spitten want dat deden ze (opa, voorouders, vader) ook altijd al, sinds we grond cultiveren, dus nu ook
• Het duurt veel langer voor de grond losser is, want wormen en andere organismen moeten er wel zijn

Je hebt veel (meer) compost en ander organisch materiaal nodig

Wil je meer weten over ons Drentsche leven op de tuin kijk op Facebook: Lekker van eigen land

Lees ook mijn volgende Blog: Houtsnippers: Ideale bodembedekker en organische mest