Eryngium / Kruisdistel (soort)

Kruisdistel is een geslacht uit de schermbloemenfamilie. Het geslacht kent circa 230 soorten. Het geslacht is zeer vormrijk, waardoor er slechts weinig algemene kenmerken zijn.
Kruisdistels zijn bescheiden vaste planten met bolvormige of cilindrische bloemhoofdjes, omgeven door een krans van schut bladeren, die al of niet gespleten zijn. De bloemen zitten aan de uiteinden van stijve stengels en zijn staalblauw, blauwviolet of zilvergrijs van kleur. Ze zijn vooral populair als droogbloemen. De vruchtzetting in het najaar is eveneens zeer aantrekkelijk. In gebieden met weinig sneeuw hebben de planten ook in de winter sierwaarde.
Slechts 40 cm hoog wordt Eryngium bourgatii met staalblauwe bloemhoofdjes en witgeaderde bladeren. Dezelfde hoogte bereikt Eryngium variifolium. Deze soort heeft witgemarmerde bladeren en grijsblauwe bloemhoofdjes met witte schutbladeren.
Eryngium alpinum, de alpendistel, wordt 60-80 cm hoog.
Bloeit met cilindrische bloemhoofden die omgeven zijn door blauwe omwindselbladeren. Juli / aug.
Van deze soort bestaan goede rassen, zoals de diepblauwe ‘Blue Star’ ‘Opal’ in een lila kleur en ‘Amethyst’ met zilver violette bloemhoofdjes. Prachtig is ook Eryngium x zabelii met grote bloemhoofdjes op vertakte stengels. Het ras ‘Violetta’ bloeit diep-violet, ‘Juwel’ staalblauw. Eryngium tricuspidatum heeft zilverachtige bloemhoofdjes.
Tot 1 m hoog kan Eryngium planum worden. De planten hebben sierlijke, hartvormige wortelbladeren en kleine, blauwe bloemen. Het ras ‘Argenteum’ is zilverachtig wit, terwijl ‘Blauer Zwerg’ diepblauw bloeit. Dit laatste ras valt door de geringe hoogte van 40-50 cm enigszins uit de toon.
Plantvoorschriften algemeen
Koop compacte, krachtige planten in diepe potten, waarin de lange penwortels voldoende ruimte hebben.
Zon. Kruisdistels moeten ten minste zes uur per dag in de volle zon staan om goed te kunnen gedijen. Doorlatende grond. In schrale tot matig voedselrijke, licht kalkhoudende grond vinden kruisdistels optimale omstandigheden.
Van zuivere soorten kunt u zaad winnen. Zaai dit direct binnenshuis, omdat de kiemkracht snel achteruitgaat.
Onderhoud
Jonge planten hebben in het begin bij droogte water nodig. Ondersteun planten die dreigen om te vallen.
In sneeuwrijke gebieden de planten in het late najaar op handbreedte terugsnijden. In de overige gebieden pas in het voorjaar inkorten.
In maart kunt u van ingewortelde kruisdistels wortelstekken snijden en binnenshuis voorkweken.
Kruisdistels die u wilt drogen, kunt u het beste in geopende toestand snijden. Na het snijden gaan de knoppen niet meer open.
Ziekten
Kruisdistels zijn gemakkelijk te verzorgen, maar ze zijn niet bestand tegen te veel vocht. In doornatte grond gaan de vlezige penwortels rotten.