Vervolg op mijn vorige blog; van wegwerpplant tot rose hyacint
Van spitsuur in de tuin tot blote grond
Voor elke tuinliefhebber is deze tijd van het jaar een hele drukke. Zeg maar rustig spitsuur.
Er moet van alles gebeuren, van opdringerig onkruid verwijderen tot het snoeien en kortwieken van struikjes, boompjes en heesters. Oude treurige, sombere planten eruit en nieuwe erin, want de ware tuinliefhebber zou geen ware tuinliefhebber zijn om blote grond zomaar bloot te laten wezen. Dus hoera, we hebben weer een reden om een plant te kopen en dat is altijd iets om blij van te worden.
Maar ergens op zolder staan nog dahliaknollen in een kartonnen doos vol stuivende turf te wachten en te smachten om eindelijk weer vaste grond tussen de voetjes te voelen. Helaas, de knollen moeten nog even wachten tot na de IJsheiligen van 11, 12 en 13 mei (of soms later, afhankelijk van het weer). En je kunt het geloven of niet maar met die IJsheiligen valt niet te spotten. Dat zijn deskundige jongens die je precies kunnen vertellen dat je die data wel degelijk in acht moet nemen wil je je knollen niet aan vorst ten prooi laten vallen. Ondertussen kun je ze wel alvast ‘voortrekken’ en dat wil zoveel zeggen dat je dahliaknollen in een bloempot met aarde stopt zodat ze alvast een beetje aan de groei raken. Eenmaal na de 13e mei uitgeplant is hun wortelgestel al zodanig op dreef dat je wat eerder in de zomer van de bloei kunt genieten. De dahlia is een zomerknol die oorspronkelijk uit Mexico komt en later naar Europa is gebracht. Dat betekent dat ze van warmte houdt en zelfs met 10 winterjassenen 12 mutsen over elkaar heen geen vorst kan verdragen. Ze bloeit in de zomer en soms tot laat in de herfst zodat ze bijna tot aan de eerste vorst toe voor een kleurenspektakel kan zorgen. Veel mensen houden helemaal niet van de dahlia vanwege de te felle kleuren. Ooit heb ik ook tot die categorie behoord zal ik maar eerlijk bekennen, maar door een verhuizing naar een huis met een veel grotere tuin en dus veel meer ruimte plus een man die wel van dahlia’s houdt ben ik bekeerd tot de dahlia. Door het schrijven van mijn boek ‘Applaus voor de dahlia’ heb ik veel getekend in grote en kleine dahliavelden en proeftuinen in Lisse. Daar ontdekte ik dat de dahlia in zo onvoorstelbaar veel gedaantes en kleuren voorkomt, dat ik eigenlijk vond dat het allemaal vrouwen waren.
Over gehaktdag en frivole dames
Rode pompondahlia
Om hier een voorbeeld van te geven vertel ik jullie over de Pompondahlia, die van keurigheid aan elkaar hangt. Al haar bloemblaadjes staan als soldaatjes netjes gerangschikt in die onberispelijke bol. Toen ik dat zag, dacht ik: Dit is een nette huisvrouw die houdt van regelmaat en een strakke planning. Op maandag doet ze de was, woendags eet ze gehakt en vrijdags maakt ze schoon. Bij haar geen gezoek naar bril, schaar of sleutelbos. Haar huishouden is een geöliedemachine. Maar er zijn nog andere types, de deftige barones bijvoorbeeld, althans zo noem ik haar. Het is een witte enkelvoudige dahlia die opvalt door eenvoud van kleur en vorm. Zet haar aan weerszijden van een pad en het krijgt onmiddellijk de allure van een oprijlaan.
Of de geel/rode decoratieve dahlia met heel veel bloemblaadjes die rode puntjes vormen. Zij is voor mij een frivole dame, die houdt van dansen en sjansen en naar feestjes gaat tot in de kleine uurtjes. In haar keuken hangt een bordje ‘Carpe Diem’. En dat is precies wat ze uitstraalt. Ik heb er veel getekend en ook beschreven in mijn boek. Ik denk niet dat er een andere plant bestaat met zoveel verschillende verschijningsvormen als de dahlia. Wat haar jammer genoeg minder populair maakt is dat je haar voor de eerste nachtvorst uit de grond moet halen en daar hebben veel mensen geen zin in. De moderne mens heeft daar gewoon de tijd niet voor en laat ze liever ter plekke overwinteren met alle gevolgen van dien. Maar toch ga ik voor die dahlia’s, die met hun sprankelende uiterlijk mijn vaas zullen vullen met een palet aan kleuren. Die aanblik als je ’s morgens de kamer binnenkomt roept op tot schilderen en tekenen, dat is wat het doet met mij. Misschien is er jullie iets opgevallen in mijn dahliaverhaal, misschien ook niet, maar tot nu toe heb ik het steeds gehad over een dahliaknol en niet over een dahliabol. Maar wat is nu eigenlijk het verschil tussen een bol en een knol? Allemaal hetzelfde zou je direct zeggen. Niks d’r van. Er zit wel degelijk verschil tussen die twee. Ga het meteen uitleggen, dan is dat misverstand ook weer de wereld uit. Een bol zoals een hyacint, een narcis, een tulp of een ui heeft rokken. Als je die bol doormidden zou snijden zoals bij een ui, dan kun je die ringen duidelijk zien. Die rokken zijn heel belangrijk omdat daarin het reservevoedsel van de bol ligt opgeslagen. Midden tussen al die rokken zit het plantje, keurig opgevouwen, de toekomstige tulp, de roem, eer en glorie van de Keukenhof. Over die rokken heen zit een andere laag, die er niet zoals de rokken vlezig uitziet, maar een stug vel hebben die de bol beschermt tegen uitdroging en rot.
Bij een knol ligt dat anders. Die laat bij het doorsnijden een effen egaal oppervlak zien. Het is eigenlijk een verdikte stengel waarin zetmeel ligt opgeslagen zoals bij de aardappel. Op de bovenkant van zo’n aardappel, krokus of anemoon zitten bruine puntjes, de zogenaamde ogen. Vanaf dat puntje komt er weer een nieuwe stengel aan, die bladeren en bloemen gaat maken. Daarom heet dit type knol een stengelknol. Maar je hebt ook wortelknollen die zoals de dahlia en het speenkruid hun reservevoedsel opslaan in de wortels zodat dat volgend jaar voor een prachtig kleurenfestijn zorgt.
Ondertussen heeft mijn soepje gekookt en voordat het koud wordt is het de hoogste tijd om te proeven.
Hoop dat ze smaakt. Tot de volgende soep.
- Lees ook mijn blog van linke soep tot Tarzangedrag
• Ontwerpt tuinen voor particuliere en zakelijke klanten
• Auteur en illustrator van het boek 'Applaus voor de Dahlia'
uitgegeven in samenwerking met de Hortus Botanicus in Leiden
• Illustraties gemaakt voor de tijdschriften Groei & Bloei, Tuinieren en Seasons,
maar ook voor het TV-programma 'Per seconde wijzer'
• Ontwerpt stoffen en behang
• Maakt beelden en poppen van papier-maché
• Last but not least ben ik ook een gepassioneerd tuinierster
Ben je nu al nieuwsgierig? Bezoek mijn website www.colourandpencil.eu Heb je een vraag of wil je met mij in contact komen? Stuur een e-mail naar info@colourandpencil.eu en ik stuur je zo snel mogelijk een berichtje
Inloggen is verplicht
Om een reactie te posten moet je ingelogd zijn
Log inMaureen 4 jaar geleden
Heerlijk geniet telkens weer van je leuke tuinverhalen