Beter een goede buur ………
“Beter een goede buur dan een verre vriend” is een oud gezegde dat op een gedeelte van dit blog zeker van toepassing is.
Eigenlijk zou je de planten, struiken en bomen in je tuin gewoon kunnen beschouwen als een grote groene gemeenschap, weliswaar elk van hen in een ander pak of jurk gehuld, maar wel samen gehuisvest in onze tuin. Ze hebben van ons een mooie passende plek gekregen, wisten vooraf werkelijk niet wie de nieuwe buren zouden zijn, maar staan inmiddels gezellig naast elkaar in een perk. Hun groeiproces verloopt probleemloos en voorspoedig en volgt jaar-in jaar-uit het patroon van de seizoenen. Deze langdurige samenlevingsvorm heet Symbiose. Dat kunnen twee planten bij elkaar zijn, maar ook meerdere van verschillende soorten. Ze voorzien elkaar namelijk van voedingsstoffen, maar voor tenminste een van hen moet dit gunstig zijn en in sommige gevallen is die hulp zelfs noodzakelijk, wil hij niet het loodje leggen. Wat de gulle gever betreft: het maakt ‘m niets uit, deze giften brengen hem geen schade toe.
Maar Symbiose komt ook in een andere vorm voor dan in bovenstaande situatie . Dit keer geen sprake van eenrichtingsverkeer, maar doordat beide partijen weer water en voedingsstoffen uitwisselen, zijn er nu twee planten die er voordeel van ondervinden. Om met hedendaagse termen te spreken: een win-win situatie.
Criminele planten
En dan hebben we nog een laatste groep, de parasieten of profiteurs, planten met een min of meer criminele inslag, en daar zijn er heel wat van. Okay, ze stelen uit lijfsbehoud en horen bij het ecosysteem, maar toch. Doordat ze zelf geen bladgroen (chlorofiel) aanmaken – ze hebben immers geen blaadjes- worden ze volledig gerekend tot de parasieten. Ze wonen vaak in of op de gastheer en tappen bij hem water, koolhydraten en/of mineralen af omdat ze die niet zelf uit de grond halen. De gastheer ondervindt hier natuurlijk schade van. Voor hem blijft er minder voedsel over, hij gaat er slechter van groeien, raakt verzwakt, gaat er pips van uitzien en kan zich minder goed verdedigen tegen belagers zoals schimmels of insecten. Parasitaire planten zijn vertegenwoordigd in vele plantenfamilies en een daarvan wil ik hier duidelijk
uitlichten. Het gaat om de Bremraapfamilie, de Orobanche. Een hele grote familie van bedenkelijk allooi, die stelend door de velden trekt. Daar zit een familielid tussen, de Orobanche Hederae die als kiemplant pas kan gedijen als ze een Klimop tegen het lijf loopt. Het achtervoegsel Hederae verwijst al naar haar gastheer. Hoe gaat het in z’n werk?
Welnu, om te beginnen is het een knappe dame in een orchideeenjurk. Zachtgeel van kleur, later een beetje rose en veranderend naar iets donkerder rose. Die vermomming doet vermoeden dat je met een chique exotische orchidee te maken te hebt. Maar schijn bedriegt: het is een sluwe profiteuse waarvan het ultra fijne (stof)zaad wel minstens 10 jaar bereid is in de grond te blijven voordat ze haar gastheer heeft gevonden waarop ze haar zaad kan laten kiemen. Eenmaal gevonden, duwt het jonge kiemplantje zijn kleine wortel in de wortels van de gastheer, zodat de weefsels vergroeid raken. Tegelijkertijd zuigt ze als een vampier alle water, voedingsstoffen en mineralen uit de wortels en dat doet haar goed, want hieruit ontstaat een knol van waaruit nieuwe stengels vol bloemen verrijzen ( 15 tot 20cm). Die worden op hun beurt veelvuldig bezocht door insecten. Het zaad dat gevormd wordt is heel fijn van structuur. Het verspreidt zich over de aarde, wordt door de wind meegenomen de lucht in en daalt overal neer. Ze steelt niet van iedereen, want ook zij heeft haar voorkeur en dat is in dit geval de Klimop. Ook andere bremrapen parasiteren alleen op een voor hen ideale waardplant. Ze doden hem niet, maar verzwakken hem wel.
In het volgende blog vertel ik jullie onder andere over het leven van een bekende half-parasiet die – om het maar eens even spannend te maken- tegen de Kerst notabene door onszelf in huis wordt gehaald! Nou jij weer!
Ben je nu al nieuwsgierig?
Bezoek mijn website www.colourandpencil.eu
Heb je een vraag of wil je met mij in contact komen?
Stuur een e-mail naar info@colourandpencil.eu en ik stuur je zo snel mogelijk een berichtje!
Lees ook mijn eerder geschreven tuinverhalen
- De onderwereld actief in je eigen tuin!
- Herfstverkleuringen van populier tot esdoorn.
- Houttuynia cordata 'Chameleon'
- Haagplanten, waarvan ik wist dat hij hoog op de lijst van mijn hongerige merel staat.
- UITLEG; NPK formule meststoffen. Hoe wat en welke gebruiken voor de tuin?
- Over de haagwinde en de heermoes
- Dahlia Boek
- Over burnout van de grond en knabbelende kevertjes
- Betekenis plantennamen
- Zevenblad bestrijden of opeten?
Inloggen is verplicht
Om een reactie te posten moet je ingelogd zijn
Log in