Verspreidingsgebied Buxusrups in snel tempo uitgebreid

De buxusrups verspreid zich over Europa.

Waar komt de buxusrups opeens vandaan en wat kunnen we eraan doen. In dit artikel geven we informatie over deze 2 vraagstukken en gaan je helpen met het bestrijden van de buxusrupsen, tenminste we geven diverse tips en je mag zelf kiezen welke methode het beste bij jou past.

Deze uit Azië afkomstige tuin-terrorist vernietigd in korte tijd vele buxusplanten die jaren met veel liefde zijn gekweekt en verzorgd.
Er zijn al duizenden berichten over geschreven en vooral de sociale media staan vol met vragen als;

• Wat kan ik doen om de buxusrups te bestrijden?
• Help! De buxusrups is gearriveerd en wat nu?
• Welke bestrijdingsmiddelen kan ik gebruiken tegen de buxusrups?
• Hoe kan ik mijn buxusbollen redden? Ze zijn al 25 jaar oud en worden nu opgegeten door de buxusrups!
• Zijn er millieu-vriendelijke oplossingen om de buxusrups uit mijn tuin te krijgen?
• Kan ik de buxus ook terugsnoeien na aantasting van de buxusrups?
• Ben er gewoon ziek van! Mijn hele tuin staat vol met buxushagen en buxusbollen. Het is mijn levenswerk, is er dan echt niets aan te doen?
• Mijn buurman spuit met bestrijdingsmiddelen om zijn buxussen te redden. Kan dit kwaad?
• Ze lopen met duizenden tegelijk over mijn gevel! Kan dit kwaad? Dringen ze mijn huis in?
• Helaas heeft de buxusrups onze buxusplantjes opgegeten, we hebben alles geruimd... Maar hoe moet ik de resten afvoeren?
• Er lijkt geen einde te komen aan deze plaag! Hoeveel rupsenplagen zijn er per jaar?
• We wonen in Frankrijk en hier vliegen in de avonduren zwermen met duizenden tegelijk over, ik kan mijn huis niet meer uit! Wat nu?

Hoe kon dit gebeuren?

De buxusrups heeft ons bereikt via buxusplanten die in Azië zijn ingekocht door een importeur in Duitsland. Het komt dus door menselijk toedoen dat we nu met de gebakken peren zitten. De buxusrups tast de gewone buxus (Buxus sempervirens) aan, maar ook Buxus microphylla, Buxus sinica en Buxus colchica.
Voor aantasting van andere plantensoorten hoef je niet te vrezen. De buxusrups, de naam zegt het al, heeft het alleen gemunt op de buxus.

Buxusrupsen in mijn tuin wat nu?

Elke tuinliefhebber die buxusplantjes in zijn tuin heeft geplant, krijgt er vroeg of laat mee te maken. De motten verspreiden zich in rap tempo en eenmaal gearriveerd zet het vrouwtje van de buxusmot haar eieren in grote aantallen af op de bladeren van de buxusstruiken. De buxusrupseitjes zijn te herkennen aan een doorschijnende, geleiachtige massa en deze worden afgezet aan de onderkant van de bladeren. Wanneer de eitjes met buxusrupsen uitkomen, vreten ze samen met hun broertjes en zusjes een flinke buxushaag binnen enkele dagen helemaal kaal. En juist daarom vormt de buxusmot (Cydalima perspectalis) een ernstige bedreiging en is hij bestempeld als invasieve soort.

De term ''het is dweilen met de kraan open'' past hierin goed

We snappen heel goed dat als je de tuin vol met buxushagen, bollen of zelfs figuren hebt staan en je levenswerk binnen enkele dagen wordt verslonden door een invasie aan hongerige rupsen, je in paniek alle mogelijke hulptroepen zou willen inschakelen om dit te stoppen. Op deze emotie speelt de commerciële handel handig in. Diverse middelen zijn in de handel te verkrijgen met de meest mooie beloftes op de verpakking om jouw gemoedsrust te kalmeren en levenswerk te beschermen. Tuincentra zien hun kans schoon om jou allerlei (biologische, natuurvriendelijke - heb ik mijn vraagtekens bij) middelen te verkopen en hun omzet te verhogen. Maar als wij naar de levenscyclus kijken van de buxusmot/buxusrups, moeten we begrijpen dat het invasieve karakter van de buxusmot het gezegde ''dweilen met de kraan open'' onderstreept. Dit betekent dat hij zich in sneltreinvaart voortplant, meerdere keren per jaar en zich in nieuwe gebieden vestigt - en zich daar in razendsnel tempo vermenigvuldigt.  Je zou dan een heel dorp, stad of land moeten gaan bespuiten om deze buxusrups een flinke halt toe te roepen. 

Middelen ter bestrijding van de buxusrups

Het meest besproken middel is Xentari, Dit gewasbeschermingsmiddel wordt verkocht voor bestrijding van de buxusmot, maar mag in Nederland dus niet worden gebruikt. Dit is bepaald door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (CTGB). De verkoop, het gebruik en het voor handen hebben is niet toegestaan. Het middel wordt verkocht in een Duitse verpakking met een bijgevoegde Nederlandse gebruiksaanwijzing. Het lijkt erop dat er bij tuincentra onduidelijkheid is over de verkoop van dit product. Ook wekt het verwarring op bij de consument.

Voor professioneel gebruik

In Nederland is wel een gewasbeschermingsmiddel toegelaten onder de naam Xentari met toelatingsnummer 12437N. Dit is van een andere toelatingshouder. Dit middel is echter alleen toegestaan voor de professionele gebruiker en mag dus niet verkocht worden aan en gebruikt worden door particulieren.

De aanbevelingen op de verpakking geven dit product de volgende beschrijving mee:

Xentari is een bacteriepreparaat op basis van sporen en kristallen, van sporen van Bacillus thuringiensis subspecies aizawai ter bestrijding van bladetende rupsen van vlinders en motten op diverse gewassen (1). Het duurt over het algemeen enige dagen voordat de rupsen dood zijn; een vraatstop kan echter vrij spoedig intreden. Van de meeste soorten zijn de jongere rupsen aanmerkelijk gevoeliger dan de oudere. Bij alle toepassingen dient de eerste behandeling dan ook te worden uitgevoerd zodra de jonge rupsen worden waargenomen. De behandeling indien nodig herhalen. Indien mogelijk de behandeling uitvoeren in een periode met temperaturen boven de 15 graden Celsius. Voor toepassing in buitenteelten in het vroege voorjaar vooral rekening houden met zonnige dagen waarop de zon het gewas verwarmt. Voor het bereiken van een goede bestrijding is het noodzakelijk dat alle plantdelen voldoende met de spuitvloeistof worden bedekt

Rupsen komen voor in zeer veel tuinbouwgewassen onder glas en in de vollegrond. Bovendien bestaat er een grote diversiteit aan rupsen. Vele vlinders en motten gebruiken onze groente- en sierteeltgewassen onder glas en in de vollegrond, maar ook in de boomteelt, fruitteelt, openbaar groen en bosbouw, om hun larvestadium, de rups, te voeden en daarmee de gewassen te beschadigen. Xentari bestaat volledig uit de stam Bacillus thuringiensis subspecies aizawai (BTA). Deze stam is uitermate effectief tegen een breed rupsenspectrum die voorkomen in de glastuinbouw en ook in de diverse buitenteelten. In het openbaar groen is Xentari uitermate effectief gebleken ter bestrijding van de eikenprocessierups. Het brede werkingsspectrum tegen verschillende soorten rupsen van Xentari is te verklaren uit het feit dat van de bekende Bacillus thuringiensis preparaten Xentari het meest brede toxineprofiel heeft.

Bestuivers en nuttige insecten:

Xentari is zeer veilig voor nuttige insecten en kan uitstekend worden toegepast (2)  in geïntegreerde teeltsystemen en in combinatie met nuttigen. Xentari is veilig voor bijen en hommels en kan derhalve  zowel voor, tijdens als na de bloei worden toegepast.

In bovenstaand artikel wordt vermeld en heb ik dikgedrukt:

1: (ter bestrijding van bladetende rupsen van vlinders en motten op diverse gewassen) Kunnen we hier uit opmaken dat alle rupsen van alle soorten vlinders in een vroeg stadium gedood worden en dit bestrijdingsmiddel dus een grote schade aanricht als dit vrij in de handel te verkrijgen is en hele woonwijken hiermee bespoten worden.

2: (Xentari is zeer veilig voor nuttige insecten en kan uitstekend worden toegepast)  Dit begrip is veel te algemeen omschreven (het is veilig voor nuttige insecten).

In punt 1* wordt aangehaald dat het alle rupsen doodt van vlinders en motten. om daaronder verzachtend af te sluiten met de woorden ''het is veilig voor nuttige insecten''.

Xentari dood een flink aantal rupsen van zowel motten als vlinders

Rond de maand oktober spinnen de jonge rupsen zich in een cocon en overwinteren dan tussen de buxusblaadjes. Wanneer de temperatuur boven de 12 graden komt, worden de  rupsen weer actief. Dit valt in de periode van half- tot eind april, precies in de periode dat de vogels aan het broeden zijn - en sommige al uitgebroed. Deze voeden dan hun kroost. Moeten wij ons dan geen zorgen maken over het feit wat we dan dit nageslacht voorschotelen? We investeren dikwijls in de diervriendelijke tuininrichting, maar het wel en wee van net uitgekomen broedsel vergeten we snel als er een aanslag wordt gepleegd op onze strak geschoren buxusplantjes. 

Natuurlijke vijanden van de buxusrups en mezensterfte verband met chemische bestrijding

In het voorjaar van 2018 (b)leken veel jonge mezen in het nest dood te gaan. Tegelijkertijd waren er veel buxusmotten, die soms chemisch werden bestreden. Er werd een mogelijke relatie gelegd tussen deze chemische bestrijding en de mezensterfte.

CLM Onderzoek en Advies deed een oproep en ging verbanden analyseren. Het doel was ''een verkenning uitvoeren naar de mogelijke relatie tussen buxusmotbestrijding en (opvallende) sterfte onder jongen mezen in de nestkast''.

Aanpak: via particulieren zijn vijf mezenmonsters (vier van dode jonge pimpelmezen, één van dode jonge koolmezen) verzameld in stedelijk gebied, waar ook chemische bestrijding van buxusmotten plaatsvond. Als referenties zijn vijf individuele jonge koolmezen uit een bosgebied, waar geen buxusmotbestrijding plaatsvond, verzameld. Deze zijn chemisch geanalyseerd op 764 pesticiden. Daarnaast is via dieetproeven onderzocht of mezen buxusmotrupsen eten.

Veertien verschillende pesticiden gevonden

In totaal zijn in de jonge mezen veertien verschillende pesticiden aangetroffen, waarvan negen insecticiden (chlorantraniliprole, DDT, fipronil, imidacloprid, indoxacarb, permethrin, spinosad, spiromesifen en thiamethoxam), 3 fungiciden (azoxystrobin, fluopyram en propiconazole), 1 biocide (DEET) en 1 synergist (piperonyl butoxide, een stof die de afbraak van pyrethrinen tegengaat).
Daarnaast is in één monster cafeïne aangetroffen. De meest stoffen zijn in monsters uit het stedelijk gebied aangetroffen (elf), terwijl in monsters uit het bosgebied vijf stoffen zijn gevonden. Eén monster uit het stedelijk gebied bevatte geen pesticiden, terwijl twee monsters uit het bosgebied geen pesticiden bevatten.

Eten mezen buxusmotrupsen? Als mezen überhaupt geen buxusmotrupsen eten, kunnen ze ook nooit pesticiden via dat spoor binnenkrijgen. Het blijkt uit dieetproeven dat koolmezen wel degelijk buxusmotrupsen (groot en klein) eten en daar zelfs een voorkeur voor hebben boven meelwormen en wasmot larven.

Lees het volledige rapport: Mezensterfte en chemische bestrijding buxusrupsen  
 

We hebben onze leden gevraagd. Wat vind jij van deze bestrijdingsmiddelen?

• Normaal zitten er veel koolmezen en pimpelmezen in onze tuin, sinds kort zie ik niks meer, ik gebruik nooit bestrijdingsmiddelen, verschillende mensen in de buurt wel voor hun buxus . Begrijp niet dat dit bestrijdingsmiddel nog niet uit de handel is gehaald.....
• Mijn buxus was helemaal opgegeten door deze rupsjes ik heb er niks aan gedaan en hem gewoon laten staan en dit jaar hij begint gewoon weer uit te lopen ,de natuur lost het vanzelf weer op en de vogels hadden vorig jaar er voedsel van. Zo zie ik het waarom gif gebruiken.
• Waarom planten mensen nog steeds buxus in hun tuin ,ik hou niet van buxus, maar als ik die in mijn tuin had ,liet ik alles rooien. Ik wordt verdrietig van de verhalen over dode meesjes,. Mensen verwijder buxus aub uit de tuin onschadelijk vergif BESTAAT niet .!
• Mijn buxusbollen vorig jaar allemaal opgeruimd zonder gespoten te hebben, Twee jaar geen koolmeesjes in het kastje gehad, nu volle bak
• Wij hebben de buxussen weggedaan. Geen haar op ons hoofd die eraan denkt om überhaupt gif waar dan ook voor te gebruiken. Ik vind het onbegrijpelijk dat er mensen zijn die daar wél voor kiezen. Hoe kan het aangezicht van je tuin nou belangrijker zijn dan het leven om ons heen?
• de buurt staat vol met dorre buxus die nu uitloopt. Maar ook zijn de mensen met gif aan het spuiten. Heb er ook al aangesproken dat we straks helemaal geen meesjes meer hebben. Ga maar niet zeggen wat voor antwoord ik krijg
• Wij hebben ook geen gif gebruikt. Gewoon de buxus eruit en de Ilex erin. Ik hou niet van gif 🙄
• Heb alle buxusplanten verwijderd. Die rupsen, niet te verdelgen zo veel en het zag er niet uit. Kost ook nog eens geld en tijd om ze te bestrijden of te herplanten. Heb nu andere groenblijver en mijn meesjes genieten volop van de insecten uit eigen tuin plus het beetje ongekruid gehakt wat we af en toe neerleggen in onze struiken. Zo blijven ze lekker id buurt voor hun voedsel. En ook leuk om te zien dat ze het weten wanneer ik het neerleg ze staan op de uitkijk. 
• Ik gebruik de combinatie Azijn water en Dreft. Werkt prima enkel eens meer behandelen. Gehoord van kweker
• hier 6 pimpelmeesjes in het nestkastje ik voer wel extra buffalo en meelwormen
• Heb veel buxus staan maar gif spuiten Neen, beestjes zijn me veel meer waard, heb hier een paar nestjes is mooi om zien😍😍😍
• Ik ben volop bezig met m'n buxus uit te doen. Ik vind buxus wel schoon, maar ben ook tegen vergif
• Mezen zat hier. Stikt ervan. Gebruik geen gif. Heb kippen...die lusten ook graag rupsen.
• Heb ook die buxus mot!;) maar bewust geen gif gebruikt!;) hoop dat de natuur hier een antwoord op weet!;) wellicht dat er ook nog vogels zijn die deze mot als voedsel kunnen gebruiken;) voorlopig haal ik ze er handmatig uit;) hoop dat veel mensen niet uit angst voor even ietwat minder mooie buxussen bezwijken!;) je kunt er altijd nog iets alternatiefs voor neerzetten, maar geef het een kans want gif is geen optie!:)#heiliggeloofindenatuur
• Waarom worden alle buxussen met stress verwijderd. Dan hoeft er in ieder geval niet te worden gespoten maar je haalt ook de rupsen weg.
• Laat de mezen ze eruit prikken. Hier springen ze van links naar rechts en ik heb een frisse groene haag.
  
• Heb veel volle nestkastjes met jonge mezen. Nog nooit gif gebruikt in mijn tuin. Voer de meesjes bij met meelwormpjes od voederplaat en universeel voer. Mijn buxus staat er nog steeds. Geen mot oid erin.
• Hier ook nooit gebruikt. Ik was er ook van in het begin een tegenstander van met al die promoties om te spuiten tegen buxusmot. Met pijn in het hart en veel zweetdruppels ze onmiddellijk allemaal verwijderd.

Stel: je wordt getroffen door de buxusrups. Hij eet je buxushagen op. Dat is vervelend, maar er zijn ergere dingen. Toch?

Als jij gif spuit, vergiftig je een hele biotoop. Dat moet anders!

Uitspitten en afvoeren van buxusplanten naar de gemeentelijke stort

Biedt het snoeiafval in gesloten zakken aan. In de buxusresten zitten misschien nog eitjes, rupsen en poppen die er nog een tijdje kunnen overleven.

Ook bij transport van aangetast buxusmateriaal in de open lucht bestaat het risico op het besmetten van naburige tuinen met de buxusmot, en het verspreiden van de mot over grotere afstanden.

Composteer buxussnoeiafval niet zelf in uw eigen tuin. Kleine hoeveelheden snoeiafval kunnen wel gewoon in de GFT-container, als je die goed gesloten houdt. Het GFT wordt ook in goed gesloten wagens afgevoerd.