Acorus calamus / Kalkmoes (uitgebreide plantenfiche)

Moeras en oeverplant. Hoogte: 60 tot 80 cm. Groeibreedte 50 cm
Winterhard / Soms overblijvend, maar kan ook volledig afsterven. Snelle groeier
Bloemen: De bloemen verschijnen in een kolf, die zijdelings uit een blad schijnen te komen De groengele stengels van circa 7 cm zijn bezet met talloze onaanzienlijke, piepkleine bloemen. De kalmoes wordt ook niet gehouden om de bloemen, maar om het blad en haar positieve invloed op de waterkwaliteit.
 
Zwaardvormige groengele bladeren. Groen, lang, smal en rechtopstaand. Vaak bereikt het taaie blad een lengte van 120 cm en een breedte van 2,5 cm. De kalkmoes is minder populair dan de bonte kalmoes, die naar de naam Acorus 'Variegatus' luistert.
 
De kalmoes staat bekend om zijn sterke zoete geur, veroorzaakt door een sterk doordringende etherische olie. Dit bestanddeel werd in het verleden veelal verwerkt tot kalmoesolie. Sterkst geurend is toch wel de wortelstok, al is het blad ook niet geheel geurloos
 
Vanaf de oudheid, tot op de dag van vandaag speelt kalmoes een belangrijke rol in de natuurgeneeskunde. Als maagversterkend middel maar ook bij de bereiding van kruidenbitters (berenburg). Er wordt uit de wortelstuk een kalmoes olie gewonnen. Deze etherisch olie wordt om haar welriekende geur verwerkt in parfum en likeur en in sommige landen nog in bier en brandewijn.
Plantvoorschriften
Zon / halfschaduw.
Plantdiepte tussen de -5 en -10 cm. Of in altijd vochtige grond.
Hier kan men onderscheid maken in een planten en visvijvers. In het geval van een plantenvijver zal men de kalmoes het liefst in kleigrond of vijveraarde planten. Het werkt echter schoner, doch minder natuurgetrouw om substraat te gebruiken. Bij visvijvers is substraat een must. Of de kalmoes dan gebruikt wordt in een plantenfilter of in plantmanden maakt geen verschil. Het gebruik van substraat 'dwingt' de kalmoes om het water te zuiveren. Kortom: substraat is bijna altijd de beste optie.
De kalmoes heeft er een hekel aan om dieper in de moeraszone geplaatst te worden dan 30 cm. Ze zal dan gaan rotten.
Water: Bij voorkeur een zuur tot licht zuur milieu. Een zoutconcentratie van 0,4% is op lange termijn dodelijk .
Te gebruiken in elke vijver en in plantenfilters, vanwege de desinfecterende werking van deze plant op het water. Daarnaast is de kalmoes een zogenaamde helofyt, en dus uitstekend in staat om nitrogenen (ammonium en nitraten) en fosforen (orthofosfaat) uit het vijversysteem te verwijderen.
Onderhoud
Woekeren komt voor, maar er is gemakkelijk in te grijpen door lichte snoei van de wortelstokken. Uitbreiding gaat altijd in de breedte.
Vermeerderen: Stekken nemen van de wortelstok of delen van flinke pollen.
Zaaien is mogelijk, maar zeer langdurig en het kost meer moeite.
Belangrijk is om op het waterpeil in de gaten te houden. Als de kalmoes te diep staat, bestaat de kans dat zij zal verrotten.